PRODUKTY:

PĘDZLE: ELEMENTY SKŁADOWE, BUDOWA I WYDAJNOŚĆ



Pierwsze zapisy stosowania pędzli malarskich pochodzą z 1330 roku naszej ery, czasów Fenicjan. Stosowane wówczas pędzle były wykonane z włosia dzika, wiązanego za pomocą szpagatu do otwartej końca zwierzęcych rogów. Przez stulecia, wytwarzane pędzle były okrągłe. Nawet do dnia dzisiejszego, wiele pędzli wytwarzanych w Europie jest okrągłych. W Stanach Zjednoczonych większość pędzli jest płaskich. Zapraszamy do dalszej lektury na temat pędzli płaskich.

Elementy składowe pędzla malarskiego
Wszystkie elementy składowe pędzla mają istotne znaczenie, ponieważ wpływają na jakość i wydajność pędzla.


Rys. 1. Elementy składowe pędzla
 
      1. Trzonek – może być wykonany z drewna, plastiku lub innych materiałów syntetycznych. Dobrze zaprojektowany trzonek
            zapewnia komfort pracy oraz stabilność i jest przymocowany do pędzla za pomocą gwoździ lub sfałdowanej skuwki.
       2. Skuwka – metalowa opaska, która łączy włosie i trzonek i odpowiada za wytrzymałość pędzla. Może być wykonana ze stali
            nierdzewnej, stali niklowanej galwanicznie lub obrobionej rosochy.
       3. Podkładka – zapewnia dobre przyleganie włosia do pędzla oraz przestrzeń, w której podczas malowania gromadzi się farba.
            Może być wykonana z kartonu, plastiku, metalu, drewna lub korka.
       4. Epoksyd – rodzaj cementu stosowany do permanentnego przytwierdzania włosia do pędzla, odporny na działanie
            rozpuszczalników i środków chemicznych.
       5. Włosie – najważniejszy element składowy pędzla, którym nakładane są warstwy, zwana również częścią „roboczą” włosia,
            wykonane z włosia zwierzęcego lub materiałów syntetycznych.

RODZAJE TRZONKÓW

Wysokiej jakości pędzle wykonane są w wykorzystaniem plastikowych trzonków; do wykonania niektórych lepszej jakości pędzli stosowane są grubsze plastikowe trzonki. Plastik jest popularnym materiałem ze względu na odporność na wodę i rozpuszczalniki, a także ponieważ jest prosty w utrzymaniu; nie ma tej samej wagi ani stabilności jak drewno. Kształt trzonka zależy od rodzaju pędzla a także rodzaju pracy, do jakiej ma być przeznaczony.


Rys. 2. Rodzaje trzonków.

Pędzel kątowy – długi -  gruby trzonek w kształcie regularnym, podłużnym lub w kształcie ołówka zapewnia dodatkową kontrolę oraz możliwość wykorzystania przy malowaniu wąskich powierzchni.
Pędzel do lakierowania – średni – kontury trzonka są zaprojektowane w sposób zapewniający komfort pracy podczas nakładania warstw na powierzchniach o małej do średniej wielkości.
Pędzel do malowania ścian – duży ­ - trzonek umożliwia stabilny chwyt; świetnie nadaje się do malowania dużych powierzchni.

OBRABIANE WŁOSIA

Końce włosia zwierzęcego lub syntetycznego są bardzo małe, jednak obrabianie końców ma ogromne znaczenie.  Istnieje wiele sposobów przetwarzania zwierzęcego i syntetycznego włosia. Ponieważ zwierzęce włosie ma podzielone końce, nie wymaga szczególnego obrabiania. Włosie wykonane z włókien syntetycznych musi zostać obrobione w celu zapewnienia efektywności w malowaniu.

PROCES OBRABIANIA KOŃCÓW

Rozczepianie włosia wykonanego z włókien syntetycznych prowadzi do podzielenia końców, które nanoszą farbę i rozprowadzają ją równomiernie po powierzchni.
Współczesne farby i lakiery są coraz gęstsze i cięższe. Pędzle o rozczepionych końcówkach nadają się do farb rzadkich, opartych na wodzie. Włosie zwierzęce ma naturalnie podzielone końce, nie wymaga więc rozczepiania.
Istnieje wiele powodów, dla których pędzle lepszej jakości są warte więcej o tanich.

Pędzle wysokiej jakości Użycie wysokiej jakości materiałów zapewnia wyższą trwałość oraz łatwiejsze oczyszczania pędzla, a także dłuższą przydatność do użycia

JAK WYBRAĆ NAJLEPSZY PĘDZEL

Przedstawiona poniżej tabela zawiera informacje ułatwiające wybór najlepszego pędzla do planowego rodzaju pracy.

Pędzle z włosia zwierzęcego

Zalecane do:

Wszystkich farb olejnych, niektórych farb alkidowych, bejc, lakierów, uretanów, szelaku.

Nie zalecane do:

Nie zalecane do farb lateksowych.
Nierówne powierzchnie prowadzą do
łamania podzielonych końców i zwiększają zużycie pędzla.

Korzyści:

Najbardziej miękkie końcówki.
Ślady pędzla.
Wyjątkowe właściwości są trudne do odtworzenia w przypadku włókien syntetycznych.
Pędzle z mieszanych włókien nylonowego i  poliestrowego

Zalecane do:

Wszystkich farb i lakierów.

Nie zalecane do:

Nie są zalecane w przypadku farb i lakierów olejnych.

Korzyści:

Połączone korzyści nylonu i poliestru.
Pędzle nylonowe

Zalecane do:

Wysokiej jakości farb lateksowych, które
zawierają less, wodę, akryle, oraz farb olejnych

Nie zalecane do:

Zmiękczonego ciepłem lub dłuższego
stosowania do farb olejnych

Korzyści:

Najbardziej trwałe włókno włosia.
Precyzyjne końce.
Łatwe oczyszczanie.
Pędzle poliestrowe

Zalecane do:

Wszystkich farb opartych na wodzie.

Nie zalecane:

Nietrwałe i trudne do oczyszczenia.
Może zostawiać ślady pędzla.

Korzyści:

Nie wchłaniają farby.
Odporne na działanie wysokich temperatur. Powszechnie dostępne
w sklepach „zrób to sam”.
Pędzle z mieszanego włosia zwierzęcego i syntetycznego

Zalecane do:

Do wszystkich farb i powłok

Nie zalecane do:

Takie same zastrzeżenia jak w przypadku pędzli nylonowych i poliestrowych
(jak powyżej)

Korzyści:

Połączone korzyści włosia zwierzęcego
i nylonowego lub poliestrowego

NAKŁADANIE FARBY ZA POMOCĄ PĘDZLA


Rys. 3. Nakładanie farb za pomocą pędzla

  1. Napełnić pędzel, zanurzyć do połowy w zbiorniku. Uderzać lekko w celu uniknięcia rozpryskiwania.
  2. Rozpocząć od górnej części powierzchni i nakładać farbę ku dołowi. Malowanie pokoju rozpoczynać od sufitu. Rozpoczynać od górnego rogu ściany, lub od szczytu drzwi, od dolnego rogu podłogi, itp. Malować małe obszary powierzchni.
  3. Każdy pomalowany obszar powinien lekko nakładać się na kolejny. Kierować pędzel od obszaru niepomalowanego w kierunku obszaru świeżo pomalowanego; kończyć lekko unoszącym ruchem w kierunku ostatniej mokrej krawędzi. Zapobiega to zastawianiu śladów pędzla. Długie, równomierne pociągnięcia dają lepszy efekt niż krótkie.
  4. Lekko dociskać pędzel. Farba powinna być nakładana końcami włosia, nie bokami.
NAJWYŻSZEJ JAKOŚCI WŁOSIE Z WŁÓKIEN SZTUCZNYCH

Tynex
Od samego początku producenci włosia z włókien sztucznych nieustannie starali się udoskonalać oraz wprowadzać nowe typy włosia syntetycznego, które dostosowane są do współczesnych powłok. Niektóre innowacje obejmują: Orel Chinex Pędzel wykonany z włosia świńskiego szybko nabiera wilgotności i staje się miękki; wyglądem przypomina mop. Są to najważniejszy cechy charakterystyczne, jakimi należy się kierować przy wyborze pędzla do farb opartych na wodzie.

Farby oparte na rozpuszczalniku
Pędzle wykonane w włosia syntetycznego Orel, Tynex oraz Chinex są również odpowiednie do farb olejnych o opartych na rozpuszczalniku. Wielu malarzy woli stosować pędzle z włosia zwierzęcego. Włosie nylonowe nieznacznie zwiększa objętość w kontakcie z rozpuszczalnikami; jest to przejściowy efekt. Włosie zwierzęce również zwiększy objętość, jednak nie tak bardzo, jak w kontakcie z wodą.

Nierówne powierzchnie
Malowanie nierównych powierzchni powoduje tarcie i ścieranie się włosia pędzla, co najważniejszym czynnikiem wpływającym na długość przydatności pędzla. Ponieważ syntetyczne włosie Tynex
i Chinex wykonane jest z wytrzymałego nylonu 612, jest to najbardziej trwałe syntetyczne włosie obecnie dostępne na rynku, które nie ulega tak szybkiemu zużyciu jak świńskie włosie.
Kształt malowanej powierzchni ma wpływ na stopień zginania się pędzla. Ciągłe zginanie pędzla może spowodować łamanie się włókien włosia lub ich permanentne odkształcenie. Włosia Tynex i Chimex są wysokiej jakości i mają doskonały współczynnik odporności na zginanie; włosia Orel oraz świńskie nie dorównują im pod względem powrotu do oryginalnego kształtu po zgięciu.

Porównania włosi syntetycznych
Syntetyczne włosie o stożkowatych końca z nylonu 612 i poliestru PBT w połączeniu z włosiem zwierzęcym może być stosowane do wykonania najwyższej jakości pędzli. Ponieważ każdy rodzaj włosia ma unikatowe cechy charakterystyczne, stosowanie poszczególnych rodzajów włosia ma różne korzyści.

RODZAJE WŁOSIA SYNTETYCZNEGO

Włosie zwierzęce było powszechnie stosowane od wyrobu pędzli do czasów Wielkiego Kryzysu [który przypadł na lata 1929-1933 – przyp. tłum.], kiedy to w użyciu były farby olejne; farby oparte na wodzie nie były jeszcze dostępne na rynku.  Potem wydarzyły się dwie rzeczy: chińskie embargo handlowe wymusiło znalezienie substytutu włosia zwierzęcego i lateksu, przy zachowaniu ich niskiej ceny i łatwości oczyszczania.
Ponieważ cieszące się obecnie dużą popularnością farby oparte na wodzie powodują zmiękczenie i rozkloszowanie włosia zwierzęcego, włókna syntetyczne są zarówno potrzebne i powszechnie stosowane. Syntetyczne włosie jest najczęściej wykonane z nylony lub poliestru. Produkowane jest w wielu kształtach i ma różną jakość. Najlepsze syntetyczne włosie jest okrągłe i lite (nie posiada wewnętrznych zgłębień). Charakteryzuje się najwyższą trwałością i łatwością oczyszczania. Lite włosie syntetyczne w kształcie litery X zapewnia wysoką wydajność przy niskich kosztach.  Włosie z wewnętrznymi wgłębieniami ulega szybkiemu zużyciu i trudno jest je oczyścić, jest natomiast niedrogie. Najlepsze syntetyczne włosie wykonane jest w włókien o stożkowatym kształcie, które nadaje pędzlowi odpowiedni kształt do precyzyjnego malowania. Ponieważ włosie syntetyczne nie ma naturalnie podzielonych końców, w celu ulepszenia rozprowadzania farby opracowano procesy obrabiania końców.
wykonanie: PIRANIA Studio